Hu hu, coi chừng không có sổ hưu!

Hà Hiển

Thay đổi chế độ thì coi chừng mất sổ hưu – đấy là đại tá tuyên huấn Trần Đăng Thanh nói thế trong một bài nói chuyện dài trước lãnh đạo các trường đại học gần đây và được trang Ba Sàm (*)  đăng lại.

Đại tá Thanh có thể đã “suy bụng ta ra bụng… địch”  vì đúng là có chuyện đó đối với công chức “ngụy quyền” khi chế độ Việt Nam Cộng hòa bị thay đổi bởi chế độ Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam vào năm 1975. Điều này liệu có xảy ra nếu có sự thay đổi theo chiều ngược lại hay không là một câu hỏi thú vị nhưng mình chẳng dám bàn sâu vì nó “nhạy cảm”.

Điều mình lo sợ cũng là nguy cơ không có “sổ hưu”, nhưng vì những nguyên nhân “có tính kỹ thuật” hơn là chuyện tày đình “thay đổi chế độ”.

Cách đây không lâu, ILO (Tổ chức Lao động Quốc tế) đã đưa ra dự đoán Quỹ lương hưu của Việt Nam có nguy cơ cạn kiệt hoàn toàn vào năm 2029 mà ngoài những nguyên nhân khách quan như quá trình lão hóa dân số tăng nhanh, còn có nguyên nhân chủ quan là “sự mất cân đối về lợi ích dành cho nhóm công chức nhà nước và người làm công ở các doanh nghiệp tư nhân, do khác biệt trong cách tính lương hưu…” (**)

Đấy là ILO chưa tính đến các nhân tố khác đang góp phần làm trầm trọng hóa hơn cái “sự mất cân đối” ấy. Tờ Pháp luật TPHCM hôm nay (***) đưa tin Kiểm toán Nhà nước  vừa chuyển hồ sơ, đề nghị Tổng cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm chỉ đạo điều tra, làm rõ trách nhiệm các cá nhân có liên quan đến việc Bảo hiểm Xã hội Việt Nam cho Công ty Cho thuê Tài chính II ( thuộc Agribank) vay vô nguyên tắc cả ngàn tỉ đồng khó có khả năng thu hồi. Nếu tính cả những yếu tố như thế này thì việc không có “sổ hưu” có thể “vượt mức kế hoạch” để trở thành hiện thực sớm hơn nhiều so với cái mốc 2029.

Trong tình thế ấy thì nếu mình là các “thế lực thù địch” thì mình chẳng tìm cách “thay đổi chế độ” làm gì. Vì không biết các “thế lực thù địch” thế nào chứ mình thì rất sợ bị mang tiếng, lên nắm chính quyền mà vào đúng cái lúc “Quỹ lương hưu” không còn tiền nữa thì lại mang tiếng xấu là chế độ mới cắt hết cả tiền hưu của nhân dân!

_________________________________________________________

(*)  Nhấn vào ĐÂY để đọc bài này trên Ba Sàm

(**) Nhấn vào ĐÂY để đọc thông tin này trên VietNamNet

(***) Đọc bài trên PLTPHCM:

ĐỀ NGHỊ ĐIỀU TRA VIỆC CHO VAY Ở  BHXH VIỆT NAM

BHXH khó thu hồi khoản cho vay hơn 1.000 tỉ đồng tại Công ty Cho thuê Tài chính II (ALC II).

 Kiểm toán Nhà nước (KTNN) vừa chuyển hồ sơ, đề nghị Tổng cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm chỉ đạo điều tra, làm rõ trách nhiệm các cá nhân có liên quan đến việc Bảo hiểm Xã hội (BHXH)Việt Nam cho Công ty Cho thuê Tài chính II (ALC II, thuộc Agribank) vay cả ngàn tỉ đồng.

Đây là kết quả từ cuộc kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách năm 2009 và báo cáo quyết toán ngân sách năm 2011 của BHXH Việt Nam. Theo đó, việc cho vay có dấu hiệu trái pháp luật dẫn đến nguy cơ mất vốn, thể hiện qua ba sai phạm.

Ba sai phạm

Cụ thể, BHXH Việt Nam đã cho vay vượt hạn mức bảo lãnh. Các khoản mà BHXH Việt Nam cho ALC II vay được quyết định trên cơ sở ba thư bảo lãnh của Agribank năm 2008, gồm thư ngày 13-3 (hạn mức bảo lãnh 500 tỉ đồng); thư ngày 22-4 (hạn mức bảo lãnh 400 tỉ đồng) và thư thứ ba ngày 22-10, có nội dung thay thế cho hai thư bảo lãnh trước (hạn mức bảo lãnh chỉ còn 400 tỉ đồng). Với mức cam kết bảo lãnh ở thư thứ ba này, các khoản vay mà BHXH Việt Nam cấp cho ALC II trước đó là 480 tỉ đồng, vượt mức được bảo lãnh 80 tỉ đồng.

Phần lớn số tiền quỹ BHXH Việt Nam thu hàng năm được chi trả cho các hoạt động khám, chữa bệnh cho người dân. Ảnh: HTD

Bị rủi ro do cho vay vượt hạn mức bảo lãnh như vậy nhưng sau đó, từ tháng 11-2008 đến tháng 8-2009, BHXH tiếp tục cho ALC II vay thêm 530 tỉ đồng, nâng tổng dư nợ lên 1.010 tỉ đồng, vượt 610 tỉ đồng so với hạn mức bảo lãnh tại thư bảo lãnh thứ ba.

Sai phạm thứ hai là nghị quyết HĐQT năm 2009 của BHXH Việt Nam chỉ rõ danh mục đầu tư của quỹ chỉ gồm ba địa chỉ: cho ngân sách nhà nước vay, mua trái phiếu CP và cho ngân hàng thương mại nhà nước vay. Tuy nhiên, trong năm này, lãnh đạo BHXH Việt Nam vẫn quyết định cho ALC II vay tổng cộng 380 tỉ đồng.

Sai phạm thứ ba được KTNN chỉ ra là cho vay với kỳ hạn không đúng quy định. Theo Nghị định 16 năm 2001, công ty cho thuê tài chính không được huy động tiền gửi kỳ hạn dưới 12 tháng. Thế nhưng một trong ba khoản mà BHXH Việt Nam cho ALC II vay năm 2009, giá trị 200 tỉ đồng, kỳ hạn ngắn có một tháng.

Nguy cơ tổn thất cả ngàn tỉ đồng

ALC II hiện đã rơi vào tình trạng phá sản, các chủ nợ có nguy cơ không thu hồi được vốn. Riêng với BHXH Việt Nam, đến hết năm 2011, ALC II còn nợ cả gốc và lãi hơn 1.050 tỉ đồng và kiểm toán xác định là khó có khả năng thu hồi.

Theo KTNN, trách nhiệm các sai phạm trên thuộc về tổng giám đốc BHXH Việt Nam qua các thời kỳ và bộ phận quản lý đầu tư quỹ BHXH nhàn rỗi, cần được điều tra làm rõ.

Kiến nghị điều tra của KTNN được đưa ra vào lúc Thanh tra CP vừa kết thúc cuộc kiểm tra về việc thực hiện pháp luật về phòng, chống tham nhũng ở BHXH Việt Nam. Theo đó, cơ quan thanh tra cho rằng việc xử lý cán bộ vi phạm, người đứng đầu cơ quan, đơn vị để xảy ra tham nhũng, tiêu cực của BHXH ở cấp trung ương và địa phương chưa triệt để, chưa đủ sức răn đe.

Trước đó, ngày 7-8, từ kiến nghị kiểm toán tại Agribank, Cơ quan CSĐT thuộc Tổng cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm – Bộ Công an đã hoàn tất cuộc điều tra, kiến nghị VKSND Tối cao truy tố 11 bị can trong vụ án lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ tại ALC II. Sai phạm của các bị can liên quan đến việc sử dụng các khoản tiền mà ALC II huy động được từ nhiều nguồn, trong đó có BHXH Việt Nam.

NGHĨA NHÂN (Theo PLTPHCM)