Nhân bàn về hòa giải dân tộc – Xin đừng trống đánh xuôi, kèn thổi ngược!

 

Hà Hiển

Bức ảnh: “Hai người lính” được chụp tại vùng giáp ranh hai phía thuộc Quảng Trị năm 1973 – Ảnh: Chu Chí Thành

“Để thực hiện chính sách Đại đoàn kết dân tộc thì một yếu tố quan trọng là sự chân thành, cởi mở và chân thật. Không có sự chân thật thì sao có sự hòa hợp, hòa giải được”

Mình hoàn toàn nhất trí với ý kiến trên của ông Nguyễn Thanh Sơn, Thứ trưởng Ngoại giao kiêm Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài trong bài trả lời phỏng vấn của Báo Thanh Niên nhân ngày 30/4 với tiêu đề  “Hòa hợp tạo ra sức mạnh cho dân tộc”.

Nhưng cho dù cả hai phía đều phải chân thành cùng chìa tay ra cho nhau như ý của ông Sơn trong bài trả lời phỏng vấn trên thì vẫn phải có một bên chịu trách nhiệm chính cho một thực tế là cho đến nay, sau 38 năm “giải phóng miền nam”, hòa giải và hòa hợp thực sự vẫn chưa đến với dân tộc Việt Nam.

Bên chịu trách nhiệm chính ấy là ai nếu không phải là bên đã nắm được chính quyền trong phạm vi cả nước trong suốt 38 năm qua? Phạm vi bài này không bàn đến những hoàn cảnh chủ quan và khách quan đã đưa đẩy bên này, bên kia vào các vị thế khác nhau mà chỉ khẳng định một điều không thể bàn cãi là một khi bên nào được đặt vào vị thế lãnh đạo nhà nước, tạm gọi là “bên thắng trận”, thì mọi điều hay dở, mọi thành công hay thất bại của quốc gia đều phải được quy trước hết vào trách nhiệm điều hành quốc gia của bên đó.

Trách nhiệm điều hành quốc gia của chính quyền nhà nước thì nhiều. Phạm vi bài này chỉ bàn đến trách nhiệm của nó trong việc quy tụ, thu phục nhân tâm của mọi người Việt Nam, không phân biệt giai cấp, tín ngưỡng, tôn giáo. Đây cũng là trách nhiệm phải hoàn thành của mọi thực thể nắm quyền lãnh đạo nhà nước một cách chính danh trên thế giới. Nếu chỉ xét riêng điều này thì có thể nói rằng Nhà nước Việt Nam hiện tại vẫn chưa hoàn thành trách nhiệm chính của mình trước dân tộc khi hòa giải thực sự vẫn còn chưa đến với người Việt Nam, khi mà “38 năm nay mình vẫn nói là thống nhất đất nước” mà vẫn “chưa thống nhất được lòng người” như chính lời của ông Nguyễn Thanh Sơn.

Sự chưa hoàn thành trách nhiệm ấy đã được Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Thanh Sơn thừa nhận khi trong bài trả lời phỏng vấn trên, ông đã nhiều lần nhấn mạnh về sự thiếu chân thành và dũng cảm của “chúng ta”, xin trích một đoạn ngắn trong bài trả lời phỏng vấn trên:

“Hơn bao giờ hết chúng ta cần có sự dũng cảm đột phá, sẵn sàng chịu trách nhiệm. Hiện nay cái dũng cảm còn thiếu quá, chân thành còn thiếu quá. Đến khi có vấn đề cần có người xử lý, có người chịu trách nhiệm thì không ai làm. Đó là nỗi ray rứt của chúng ta.”

“Chúng ta” trong câu này và  trong ngữ cảnh của toàn bộ bài phỏng vấn trên không thể được hiểu là ai khác ngoài những người có trách nhiệm trong bộ máy nhà nước, có thể được hiểu là từ những lĩnh vực cụ thể như an ninh- quốc phòng- ngoại giao- truyền thông cho đến cơ quan lãnh đạo cao nhất là Bộ chính trị.

Cứ tạm tin vào sự chân thành và cũng là sự dũng cảm của ông Nguyễn Thanh Sơn thì những phát biểu trên của ông cũng cho thấy một sự thật rằng sự chân thành, sự dũng cảm ấy vẫn còn rất thiếu ở những đồng chí của ông-  như lời ông nói “các anh bên công an là cơ quan an ninh nhìn đâu cũng thấy gián điệp như bác sĩ nhìn đâu cũng thấy vi trùng”, hay “cái khó của chúng ta là tư duy, nhận thức của lãnh đạo các cấp khác nhau…”

Tóm lại, căn cứ vào phát biểu của ông Sơn thì trách nhiệm chính vẫn thuộc về “chúng ta” – mà nói cụ thể hơn phải là “Nhà nước ta”.

Mình nghĩ không phải chỉ là sự khác nhau trong tư duy, nhận thức của các cấp lãnh đạo mà phải phải nói thẳng ra là tình trạng trống đánh xuôi, kèn thổi ngược. Chỉ riêng việc này thôi cũng cho thấy rất rõ tình trạng này – đó là trong những ngày này, khi mà hết ông Nguyễn Thanh Sơn, ông Nguyễn Dy Niên, bà Tôn Nữ Thị Ninh và nhiều ông bà khác thuộc “phe thắng trận”  lên diễn đàn nói về hòa giải, hòa hợp dân tộc, rằng cần phải gác lại quá khứ, quên đi hận thù, hướng đến tương lai, thì đồng chí Trần Bình Minh của “chúng ta” hàng ngày vẫn cứ cho nhà đài VTV phát  đi phát lại những lời ca sắt máu đầy hận thù của một thời huynh đệ tương tàn –  “ôi xương tan máu rơi lòng hận thù ngất trời…thúc giục lòng ta xung phong đi giết thù…”

Hận thù ngất trời như thế thì bao giờ mới có thể cởi bỏ hết được đây hả giời ?

____________________________________________________________

Đọc thêm:   Đại đoàn kết dân tộc phải là mục tiêu của một bản Hiến pháp tiến bộ